Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?
Jak poradzić sobie z odchodzeniem najbliższych? Czy choroby, umieranie i śmierć mają jakikolwiek sens? W jaki sposób rozmawiać z dzieckiem o śmierci?
Pisząc ten artykuł niejednokrotnie byłam na krawędzi płaczu i ukradkiem ocierałam łzy. Dobrze wiem, że śmierć jest obecna w naszym życiu. Odchodzą od nas nasze ukochane zwierzęta, bliskie nam osoby.
Pisząc te słowa mam przed oczami mojego tatę, który już odszedł. Nawet teraz po latach, gdy o nim myślę i wspominam – mam łzy w oczach. Przypominam sobie różne chwile z naszego życia, jego słynne powiedzonka, takie jak:
Nawet najbardziej kijowo wbita śruba, trzyma lepiej niż wkręcony gwóźdź.
I byłam dorosła gdy odszedł, a tak mocno to przeżyłam…
A co z naszymi dziećmi?
Co w chwili gdy odejdzie ich ukochana babcia, dziadek czy któryś z rodziców? Jak ubrać w słowa to co czujemy?
Cała trudność polega na tym, że niejednokrotnie omijamy ten temat. Wolimy go nie poruszać wcześniej, dopóki nie zostaniemy do tego zmuszeni.
I ja to rozumiem, bo temat jest trudny. Nikt nie jest „twardzielem”, gdy trzeba powiedzieć dziecku o umieraniu i przygotować je na trudne pożegnanie. Bo jak powiedzieć maluchowi, że ktoś bliski lub on sam kiedyś umrze?
I kolejna trudna sprawa: jak pomóc dziecku przejść przez czas żałoby i ogromnej tęsknoty? Jak poradzić sobie ze stratą kogoś bliskiego? Jak o tym rozmawiać? Jakimi słowami?
Dlatego przygotowałam dla Was moje subiektywne zestawienie książek, które warto przeczytać razem z dzieckiem. Książek, które mam nadzieję pomogą Wam w tych trudnych rozmowach.
Są to książki, które czytałam razem z Milenką wprowadzając ją w ten temat. I nie ukrywam – łamał mi się głos, oczy mi się szkliły i…tak przy jednej z nich razem z Milenką ryczałyśmy jak bobry wtulone w siebie.
Cudowna wyspa dziadka
„Cudowna wyspa dziadka” to niezwykła opowieść o pożegnaniu, ale nie związanym ze smutkiem i tęsknotą.
Młodsze dzieci zapewne odbiorą ją zupełnie inaczej niż starsi bądź dorośli czytelnicy. Dla maluchów będzie to zapewne książka o podróży w piękne, tropikalne zakątki świata. Dla starszych historia ta będzie miała głębsze przesłanie. Być może ich zdaniem cudowna wyspa będzie wyimaginowanym światem, do którego Syd wraz z dziadkiem przenoszą się w czasie zabaw. A może będzie to kraina, do której trafił dziadek, gdy odszedł…
Książkę „Cudowna wyspa dziadka” można wykorzystać do rozmowy z dzieckiem o tym, że czasem bliscy odchodzą, przeprowadzają się lub umierają.
Nigdy jednak nie zostawiają nas na zawsze – żyją przecież w naszych wspomnieniach i sercach. Książka może w takiej sytuacji stać się pocieszeniem po stracie najbliższych
Przede wszystkim jest to jednak wspaniała, pięknie zilustrowana opowieść o przygodzie, miłości i przywiązaniu, która uwrażliwia na to, że najbliżsi tak naprawdę nigdy nas nie opuszczają.
Autorem książki jest Benji Davies i została wydana przez wydawnictwo Znak Emotikon.
Długa wędrówka
Zapada zmrok. Kiedy na niebie pojawiają się pierwsze gwiazdy, najlepszy przyjaciel Adama, jego stary pies Rufus, umiera… Po drugiej stronie morza wstaje dzień i powoli budzi się słońce. Właśnie wtedy Sonia wyrusza ze swoją kotką w długą wędrówkę…
„Długa wędrówka” to przejmująca opowieść o przyjaźni dwojga dzieci, opowiada o silnych emocjach jakimi są smutek i radość.
Pokazuje małemu czytelnikowi, że życie jest czasem zaskakujące i przewrotne, a los nieraz odwraca się od nas, by po chwili sprzyjać nam znowu. Książka opowiada o sensie życia, porusza trudny dla wszystkich ludzi, nie tylko dla dziecka moment śmierci.
Historia niesie smutny ton, który przeradza się później w nadzieję na nowe „jutro”. Pokazuje jak dotkliwa jest utrata najbliższej osoby czy przyjaciela. Uczy również, że wsparcie najbliższych, rodziny i przyjaciół pomaga nam uporać się ze stratą i żalem, a drogocenną pamięć o najbliższym zachować na zawsze w swoim sercu.
Autorem tej książki jest Martin Widmark, a zilustrowała ją Emilia Dziubak. Książkę wydało wydawnictwo Mamania.
Tyczka w krainie szczęścia
To kolejna książka tego wspaniałego duetu: autor i ilustratorka. Martin Widmark i Emilia Dziubak, to naprawdę duet niesamowity.
Tyczka w krainie szczęścia to magiczna opowieść o przyjaźni, odwadze i tytułowym szczęściu, którego wszyscy pragniemy, choć droga do niego nie jest prosta.
Mały Daniel nie może zasnąć, a opiekująca się nim pani Julia zaczyna snuć opowieść na dobranoc… Kiedy była małą dziewczynką, jej starszy brat zaginął bez wieści. Któregoś dnia, zjeżdżając na sankach, wylądowała z hukiem w magicznej Krainie Szczęścia. Spotkała w niej niesamowite postacie – chrząszcza we fraku, olbrzymie ważki i nieco przerażającego kraba…
Czy w tej niezwykłej krainie rzeczywiście można odnaleźć szczęście?
Jest to książka, która nie mówi wprost o śmierci, lecz o stracie. W piękny sposób pokazuje emocje i uczucia głównej bohaterki zmagającej się ze stratą ukochanego braciszka…
Książkę znajdziecie w wydawnictwie Mamania.
Wszędzie i we wszystkim
Nie ukrywam, to jest właśnie ta książka, która poruszyła mnie najmocniej. To podczas jej czytania razem z Milenka płakałyśmy ze wzruszenia.
Książka zaczyna się naprawdę mocno.
„Mama Yolandy zmarła” – czytamy na pierwszej stronie książki o wyjątkowo pięknej okładce.
Nie byłam na to zdanie przygotowana – nie od razu. Gdzie czas na przygotowanie do odejścia, gdzie chwila na oswojenie się z tą myślą? Nie ma. No właśnie. Bo w życiu nie zawsze dostajemy tę szansę. Słyszymy: nie żyje.
Gdy pierwszy raz czytałam tę książkę sama, usłyszałam w swojej głowie dzwonek TEGO telefonu. Przypomniałam sobie jak odebrałam ciesząc, się, że dzwoni mój brat. Jego słowa wbiły mnie w podłogę:
Marzena, tato nie żyje.
I poczułam, że coś we mnie pękło nieodwracalnie.
W książce, dorośli nie chcą o tym rozmawiać z Yolandą. Każdy przeżywa stratę na swój sposób. Yolandzie jednak to nie daje spokoju. Mama odeszła – ale dokąd? Nie mogąc zrozumieć do końca, co właśnie się stało, postanawia sama jej poszukać.
To przejmująca i wzruszająca opowieść o stracie i godzeniu się z nią. Jej bohaterka, mała Yolanda, nie ustaje w poszukiwaniach swojej zmarłej mamy. Odnajduje jej ślady wokół siebie – i zmienia rzeczywistość nie tylko swoją, ale też swoich bliskich, sprawiając, że łatwiej im się otworzyć i zaakceptować, że bliskiej osoby już z nimi nie ma.
Książka ułatwi zarówno rozmowę z dzieckiem o śmierci bliskiej osoby, jak i oswojenie z koncepcją śmierci: choć mamy Yolandy już nie ma, jakaś jej część zawsze pozostanie w tym, co po sobie pozostawiła i w pamięci tych, którzy mieli szczęście ją poznać…
Autorzy poruszyli bardzo trudny temat, ale moim zdaniem zrobili to w cudowny sposób. Ja jestem nią zachwycona! Myślę, że to idealna pozycja dla młodszych dzieci, które straciły swoją ukochaną mamę lub tatę. Polecam z całego serca.
To książka autorstwa Pimm van Hest i Sassafras De Bruyn, wydana przez wydawnictwo Cojanato?
Co mogę Wam powiedzieć na koniec?
Każdą z tych książek najpierw przeczytajcie samodzielnie. Zobaczcie jakie emocje w Was wzbudzają, tak abyście byli gotowi na takie same emocje u Waszych dzieci.
Poukładajcie słowa w głowie, te książki przyjdą Wam z pomocą. I dopiero wtedy przeczytajcie je z dziećmi.
Nie zostawiajcie dziecka z tymi książkami w samotności wieczorową porą. To nie są książki do poduszki i historyjki na dobranoc.
To piękne, poruszające historie, które musicie czytać razem z dzieckiem, przytulać je, być z nim… bo temat śmierci jest naprawdę trudnym tematem i nie wolno dziecka zostawić z nim samemu sobie.
Chcesz pomóc swojemu dziecku i wspierać rozwój jego mowy oraz naukę czytania?
Mam dla Ciebie ćwiczenia ogólnorozwojowe które Ci to ułatwią!
Zobacz moje zeszyty ćwiczeń “Radośnie rosnę i myślę” dzięki którym Twoje dziecko będzie ćwiczyło umiejętność logicznego myślenia, kategoryzacje, analizę i syntezę wzrokową oraz inne umiejętności, tak niezbędne do prawidłowego rozwoju mowy i wdrażające je do nauki czytania i pisania.
Szukasz innowacyjnej formy wspomagania rozwoju mowy dzieci?
Zobacz pomoce z serii „Kreatywne Wspieranie Mowy” – atrakcyjne dla dzieci, dobrane merytorycznie do ich potrzeb, o nowatorskiej i profesjonalnej grafice oraz perfekcyjnej jakości wykonania.
Masz ochotę pobrać darmowe materiały edukacyjne dla dziecka?
Zapisz się na mój bezpłatny* newsletter i pobierz „IDZIEMY NA RYBY!” – darmowy zestaw edukacyjny do zabaw z dzieckiem!
ZAPISUJĘ SIĘ NA NEWSLETTER:
*Zapisując się do newslettera, wyrażasz zgodę na przesyłanie Ci informacji o nowościach, promocjach, produktach i usługach KreatywneWrota.pl Zgodę będziesz mogła w każdej chwili wycofać, a szczegóły związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych znajdziesz w naszej polityce prywatności.
