Dysleksja rozwojowa
Czy wiesz, że na określenie specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu przyjął się termin „dysleksja rozwojowa”? Rozwojowa – oznacza, że opisane trudności występują w trakcie rozwoju dziecka, w jego procesie uczenia się.
Dysleksja – rys historyczny
Badania nad dysleksją sięgają końca XIX wieku. P. Morgan, lekarz angielski jako pierwszy opisał inteligentnego 14-letniego chłopca, który mimo nieuszkodzonego wzroku i słuchu – nie mógł opanować umiejętności czytania.
Na początku lekarze, a później psycholodzy i pedagodzy zainteresowali się tym zjawiskiem. rejestrowali objawy, które spotykali u uczniów w szkole, opracowywali metody diagnozy i terapii. Termin dysleksja pojawił się z końcem XIX wieku i pochodzi od języka greckiego dys – słaby, brak, mało i łacińskiego lego – czytam.
Termin ten co prawda implikuje specyficzne trudności w czytaniu, jednak w praktyce występuje z dysortografią (trudnościami w opanowaniu poprawnej pisowni) oraz dysgrafią (trudnościami w opanowaniu właściwego poziomu graficznego pisma).
Dysleksja – kiedy ją rozpoznajemy?
Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu rozpoznajemy w przypadku dobrego wzroku i słuchu dziecka, dobrej sprawności intelektualnej. Mówimy o nich wtedy, gdy poziom czytania jest obniżony o około 2 lata w stosunku do programu szkolnego, wieku i inteligencji dziecka.
Definicja dysleksji ogłoszona w 1994 r. przez Towarzystwo Ortona w USA szczególne znaczenie przypisuje zaburzeniom rozwoju języka, wskazując jako główną przyczynę zaburzenia przetwarzania fonologicznego (uwagi, pamięci, percepcji słuchowej dźwięków mowy – głosek/fonemów). W patomechanizmie dysleksji występują zaburzenia rozwoju funkcji wzrokowych (spostrzegania, pamięci wzrokowej), funkcji ruchowych oraz integracji wszystkich funkcji niezbędnych w czytaniu i pisaniu.
Objawy ryzyka dysleksji u dzieci w wieku 6-7 lat
- Obniżona sprawność ruchowa dziecka – niezgrabnie biega, skacze, ma trudności z nauką jazdy na rowerze , rolkach czy wrotkach, a także z rzucaniem i chwytaniem piłki.
- Zamiennie posługiwanie się ręką prawą i lewą.
- Trudności z precyzyjnym wykonywaniem codziennych czynności – zawiązywaniem sznurowadeł, zapinaniem guzików, posługiwaniem się nożyczkami.
- Trudności z odtworzeniem prostej melodii i rytmu, z rytmicznych chodzeniem i klaskaniem.
- Trudności z zapamiętaniem wierszyków, tekstu opowiadania, więcej niż jednego polecenia.
- Słaba orientacja w schemacie ciała z ustaleniem stron, np. „wskaż prawą ręką lewe oko”, kłopoty z określeniem kierunku na prawo, na lewo, przed sobą, za sobą.
- Trudności z odwzorowywaniem złożonych figur, np. rombu.
- Trudności z wyodrębnianiem elementów z całości, a także łączeniem ich w całość (np. układanie mozaiki wg wzoru).
- Niespostrzeganie szczegółów różniących dwa obrazki, nieodróżnianie figur geometrycznych, podobnych co do kształtu i wielkości.
- Trudności z zapamiętywaniem i odtworzeniem pokazywanych na krótko figur geometrycznych, przedmiotów, określonych elementów na ilustracji.
- Nieprawidłowa artykulacja, przestawianie głosek, asymilacja głosek, niepoprawne używanie przyimków.
- Trudności w orientacji w czasie, w określaniu dni tygodnia, pór roku, w zapamiętywaniu ich kolejności występowania.
- Trudności w różnicowaniu głosek podobnych (s-z, w-f, b-p), zaburzenie słuchu fonematycznego, analizy i syntezy głoskowej, sylabowej oraz kłopoty z przekształceniem struktury fonologicznej usłyszanych wyrazów. Np. „Znajdź zwierzę w słowie zlew.„
- Trudności w rozpoznawaniu liter podobnych kształtem (m-n, l-t-ł) i liter inaczej podobnych ((b-d, g-p), które różnią się jedynie kierunkiem i położeniem, trudności z kojarzeniem litery z adekwatną głoską.
- W pisaniu ze słuchu – opuszczanie, dodawanie, zamienianie litery, wolne tempo pisania, zwierciadlane litery.
- Trudności w opanowaniu nauki czytania. Czytanie wolne z zastanowieniem, najczęściej głoskowaniem, przekręcanie litery. Synteza głosek jest bardzo oporna, powtarzanie sylaby, słabe rozumienie tekstu.
Jeśli u dziecka współwystępuje wiele z tych objawów, pozwala to z całą pewnością przypuszczać, że mamy wówczas do czynienia z ryzykiem dysleksji.
Te niekorzystne objawy, obejmujące sfery percepcyjno-motoryczną i poznawczą, znacznie ograniczają dojrzałość dziecka do podjęcia obowiązku szkolnego. Ograniczenie to jest tym większe, gdyż niepowodzenia w czytaniu i pisaniu przenoszą się na sferę emocjonalno-społeczną, wywołując u dziecka niechęć, niewiarę w siebie, lęk przed nauką i szkołą.
Co robić?
Jeśli zauważyłaś/zauważyłeś u swojego dziecka współwystępowanie wielu z opisanych powyżej objawów, umów dziecko na konsultację do Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, celem diagnozy i omówienia dalszego postępowania, wdrożenia ćwiczeń terapeutycznych wspomagających rozwój dziecka.
Pamiętaj o tym, że diagnoza w Poradni Psychologiczno Pedagogicznej jest bezpłatna i nie potrzebujesz skierowania od pediatry.
Co dalej?
W moich kolejnych artykułach przybliżę Ci czym jest czytanie i dojrzałość do czytania, a także napiszę o gotowości (dojrzałości) szkolnej. Zaproponuję Ci także ćwiczenia dla dzieci z objawami ryzyka dysleksji – zarówno graficzne (nieliterowe), jak i literowo-wyrazowe. Ćwiczenia będą usystematyzowane zgodnie ze strukturą językową materiału.
W moich kolejnych artykułach zaproponuję Ci także zestawy różnorodnych ćwiczeń, które będą przeznaczone dla dzieci w wieku od 5 lat, znajdujących się w kręgu ryzyka dysleksji.
Jeśli chcesz pomóc swojemu dziecku i wspierać rozwój jego mowy oraz naukę czytania zobacz moje zeszyty ćwiczeń „Radośnie rosnę i myślę„, które zostały specjalnie przygotowane, aby rozwijać u dziecka umiejętności wdrażające je do nauki czytania i pisania.
Bibliografa:
- Bogdanowicz – Dysleksja rozwojowa – symptomy, patomechanizmy, terapia pedagogiczna.
- Bogdanowicz- Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie.
- Brzezińska – Czytanie i pisanie – nowy język dziecka.
- Szuman – O dojrzałości szkolnej dzieci 7-letnich.
- Wróbel – Pismo i pisanie w nauczaniu początkowym.
- Zborowski – nauka Czytania. vademecum nauczyciela kl. I
Chcesz pomóc swojemu dziecku i wspierać rozwój jego mowy oraz naukę czytania?
Mam dla Ciebie ćwiczenia ogólnorozwojowe które Ci to ułatwią!
Zobacz moje zeszyty ćwiczeń “Radośnie rosnę i myślę” dzięki którym Twoje dziecko będzie ćwiczyło umiejętność logicznego myślenia, kategoryzacje, analizę i syntezę wzrokową oraz inne umiejętności, tak niezbędne do prawidłowego rozwoju mowy i wdrażające je do nauki czytania i pisania.
Szukasz innowacyjnej formy wspomagania rozwoju mowy dzieci?
Zobacz pomoce z serii „Kreatywne Wspieranie Mowy” – atrakcyjne dla dzieci, dobrane merytorycznie do ich potrzeb, o nowatorskiej i profesjonalnej grafice oraz perfekcyjnej jakości wykonania.
Masz ochotę pobrać darmowe materiały edukacyjne dla dziecka?
Zapisz się na mój bezpłatny* newsletter i pobierz „IDZIEMY NA RYBY!” – darmowy zestaw edukacyjny do zabaw z dzieckiem!
ZAPISUJĘ SIĘ NA NEWSLETTER:
*Zapisując się do newslettera, wyrażasz zgodę na przesyłanie Ci informacji o nowościach, promocjach, produktach i usługach KreatywneWrota.pl Zgodę będziesz mogła w każdej chwili wycofać, a szczegóły związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych znajdziesz w naszej polityce prywatności.
#NaukaCzytania dysleksja nauka czytania słownik trudnych wyrazów trochę teorii
